کهربا صمغ فسیل شده نوعی درخت کاج به نام rinus succinifera است که میلیونها سال قبل در حوالی سواحل دریای بالتیک در روسیه می روییده است. کهربا به دلیل رنگ و زیبائی طبیعی آن از دیرباز ارزش بسیار داشته و مورد توجه بوده است. از دوران باستان تا به امروز کهربا به عنوان سنگ جواهری بسیار ارزشمند، در ساخت اشیاء تزئینی و جواهرات کاربرد داشته است و به عنوان عنصری در عطرها و درمان بیماری ها استفاده می شود.
همانطور که گفته شد عامل تشکیل دهنده این سنگ زیبا، صمغ نرم و چسبندهٔ درختان می باشد و به همین علت، کهربا در برخی مواقع شامل اجزاء حیوانات و گیاهان به عنوان ناخالصی‌ها است. اصطلاح ambrite به آن دسته از کهربا می گویند که از لایه‌های زغال سنگ نیوزیلند به دست می آید. وجود ناخالصی‌ها می‌تواند باعث تولید کهربا با رنگ غیرمنتظره بشود. پیریت‌ها احتمالاً موجب رنگ آبی می شوند. حباب‌های کوچک متعدد در داخل صمغ، کدر بودن حالت ابری کهربای استخوانیرا ایجاد می کند، در گونه های تیره و حتی مات، تصور بر این است که ناخالصی‌ها از انرژی بالا، کنتراست بالا و وضوح بالای پرتو ایکس استفاده می نمایند.
این سنگ ارزشمند دارای سختی 2.5 - 2 در واحد موس بوده و از نظر کریستالی بدون شکل می باشد و سطحی ناصاف و ترک دار، دارد. بسیار سبک وزن است و وزن مخصوص آن 1.5 - 1.9 و نهایتاً 1.30 می باشد.
کهربا با نام انگلیسی amber برگرفته از واژه عربی عنبر (هم ریشه با عنبر زبان فارسی میانه، لاتین قرون وسطی ambar و فرانسوی میانه ambre ) می باشد. این کلمه در انگلیسی قرون وسطی در قرن 14 رسمی شد و در واقع به عنبر سائل، ماده‌ای مومی شکل جامد که از نهنگ عنبر گرفته می‌شود، اشاره می کند. در زبان‌های رومی، از اواخر قرن 13 مفهوم کلمه به کهربای بالتیک (صمغ‌های فسیلی) تعمیم داده شد. در ابتدا عنبر سفید یا زرد نامیده می‌شد، این معنا در اوایل قرن ۱۵ در انگلیسی به تصویب رسید. زمانی که استفاده از کهربا کاهش یافت، این معنا مفهوم اصلی کلمه شد.
در لغت از دو واژه کاه و ربا تشکیل شده و به معنای رباینده کاه است. این معنا به این دلیل برای این ماده به کار گرفته می شود که هنگام مالیدن آن به پارچه یا امثال آن، در سطح کهربا الکتریسیته ساکن ایجاد شده و باعث ربایش کاه می شود. واژه عربی کَهرَبا معرب واژه پارسی کَهرُبا است که امروزه در زبان عربی به معنی الکتریسیته است. در یونان، کهربا را به اسم الکترون می شناسند زیرا همان طور که از نامش پیداست پس از تماس با پارچه یا لباس، خاصیت الکتریکی پیدا کرده و الکترون های آن شارژ می گردد و می تواند تکه های کاغذ یا مواد سبک را جذب به خود جذب نماید.
کشورهای ایتالیا، جمهوری دومینیکن، رومانی، برمه، چین، کانادا، مکزیک، ژاپن، روسیه و آمریکا دارای معادن کهربا می باشند. کهربا که از اوایل دوره زمین‌شناسی کرتاسه وجود داشته، توسط آفتیم آکرا از کوه‌های لبنان در جنوب بیروت استخراج گردیده است. بزرگترین معدن کهربا در غرب کالیمینگراد در روسیه در عمق 30 متری زمین در زیر شن و ماسه می باشد.
بیشترین کهرباهای اروپا نتیجه فعالیت های یخچالی می باشد و به حوزه بالتیک مانند لهستان آلمان شرقی و دانمارک محدود می شوند. یکی از مهمترین ذخایر سنگ کهربا در جهان معادن "ساملند پنینسولا" واقع در سواحل بالتیک می باشد که استخراج آن به صورت روباز انجام می گردد. نهشته های رسوبی (که به خاک آبی معروفند) خلیج دانزیگر در شمال شرقی لهستان شهرت بسیاری دارد. اغلب دریای بالتیک پس از طوفان های شدید مقادیر زیادی کهربا را همراه با موج های متلاطم به مناطق کم عمق روانه می کند که سهم افراد محلی می شود.
کهربای سیمتیت(simetite) نام سنگ کهرباییست که در گذشته از میان شکافها و سیلت های غنی از رس از حاشیه رودخانه سیمتو سالتو متعلق به شبه جزیره سیسیل ایتالیا به دست می آمده است. پس از پی بردن به اهمیت تجاری آن در بازار بخشی از منابع آن از دریای بالتیک تهیه شد. این سنگ اشتباهاً به کهربای سیسیلی مشهور شد.
در میان رسوبات "ولدن" در جزیره وایت انگلستان در فسیل های کهربا قدیمی ترین حشرات جهان مشاهده می شود که متعلق به کرتاسه پیشین یعنی حدود 130 میلیون سال قبل است. در اطراف "هاستینگ" نیز کهرباهایی یافت می شود ولی در آنها هیچ جانوری دیده نمی شود.
در جمهوری دومینیکن جزیره ای به نام "هیسپانیولا" وجود دارد که تولید کننده اصلی کهربای دومینیکن می باشد، کهرباهایی به رنگ های قرمز آبی و قهوه ای تا زرد با وزن 8 کیلوگرم. قیمت هر گرم از کهربای این منطقه، بسته به اینکه یک عنکبوت در آن وجود دارد یا یک هزارپا، می تواند بیش از 3 هزار پوند قیمت داشته باشد.
طی یک حفاری از رسوبات در فرانسه، 300 کیلوگرم کهربا متعلق به دوره ائوسن پیشین یافت شده که یکی از مهمترین یافته های این سنگ بشمار می رود. از نظر علمی از میان 10 هزار حشره موجود در این نمونه، حدوداً 200 نمونه آن جدید بوده است.
کهربای برمه با نام تجاری برمیت(Burmite) که بیشترین مقادیر آن به چین صادر می شده است، امروزه منابع آن تمام شده و در بازار نیز وجود ندارد. کهربای با کیفیت دره "هوکاوینگ" به رنگ نارنجی_قرمز تیره ارزش بسیاری داشته و متعلق به دوره کرناسه پیشین می باشد.
در آمریکای شمالی در مناطقی نظیر "مدیس هت" در آلبرتای کانادا، "سدرلیک" در ایالت منتی توبا، "کلربورن" ایالت آرکانزاس دارای کهرباهای باارزشی مربوط به دوره کرتاسه می باشند. نوع موجود در دوره ترشیر ارزش اقتصادی چندانی ندارند. در مکزیک نمونه های باکیفیتی یافت می شود ولی هزینه استخراج بالایی دارند و به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.
ذخایر کم اهمیت دیگری از کهربا وجود دارد که در رومانی با نام رومانیت(Rumanite) و اسپانیا یافت می شوند.
کهربا در طیف وسیعی از رنگ‌های مختلف مشاهده می شود. این سنگ زیبا می‌تواند در طیفی از رنگ‌های مختلف از سفید تا لیمویی کم رنگ به قهوه‌ای و سیاه متغیر باشد ولی معمولاً به رنگ های زرد، نارنجی و قهوه‌ای می باشد. رنگ‌های دیگر غیرمعمول آن عبارتند از کهربای قرمز (با نام کهربا گیلاس نیز شناخته شده است)، عنبر سبز و حتی کهربا ی آبی، که بسیار محبوب و در عین حال کمیابند. در بازارهای جهانی رنگ قرمز شفاف آن، گرانترین نوع کهربا محسوب می شوند.
کمتر از 15% کهربا به رنگ تیره یا سیاه هستند. برخی بر این باورند که اصلاً کهربای سیاه وجود ندارد و این رنگ تیره ناشی از ناخالصی هایی نظیر شن و ماسه و... می باشد. اگر به کهربای سیاه نور بزنید، مشاهده می کنید که رنگ آن چیز دیگریست و در واقع کهربای سیاه نوع بسیار تیره نارنجی، قهوه ای و یا قرمز می باشد.
سایر مقالات
سفارش انگشتر نقره
تراش سنگ های قیمتی
فروش اینترنتی سنگ عقیق
سنگ زمرد مظهر عشق و محبت
نام شما :*
ایمیل :
نظر شما : *