سرگذشتی از سنگ الکساندریت
سنگ الکساندریت alexandrite یکی از نادر ترین سنگ های جواهری موجود امروز است. این گوهر یک گونه از گونه های تغییر رنگ دهنده ی کریزوبریل یا سیکلوسیلیکات می باشد. این سنگ بر عکس نامش، که به معنی آلومینات بریلیوم است، در حقیقت به گروه معدنی بریل تعلق ندارد و در یک دسته بندی معدنی مستقل دسته بندی می شود.
این گوهر نوعی سنگ زمرد می باشد که یک جواهر بسیار نادر می باشد، و به نام های تساراستون یا سزاراستون نیز نام گذاری می شود. تاریخ این سنگ مورد بحث است و به دوره امپراطوری کشور روسیه برمی گردد. نقل است که نام این گوهر از نام تزار روسیه، الکساندر دوم نشات گرفته، ولی این سنگ توسط یک معدن کار اهل فنلاند کشف گردیده است.
زمانی که برای بار اول این سنگ کشف شد، نخست گمان کردند که زمرد باشد چون در معادن استخراج زمرد واقع در محدوده اورال کشور روسیه نزدیک یک رودخانه به نام توکووایا کشف شد. این سنگ مدت ها بعد به عنوان گونه ی دارای عنصر کروم با قابلیت تغییر رنگ مشهور شد. داستان ها و افسانه های قدیمی درباره خواص الکساندریت نشان می دهد که کشف آن همزمان با رسیدن تزار آینده به سن قانونی شده بود و این گوهر با انواع رنگ های قابل تغییر سبز و قرمز باید به نام جواهر رسمی و شخصی تزار امپراطوری کشور روسیه رسمیت می یافت.
پدیده عجیب تغییر رنگ
این پدیده عجیب در این سنگ به نام “اثر الکساندریت” شناخته شده است که شاید مهم ترین و معروف ترین خاصیت از خواص الکساندریت نیز باشد. تغییر کردن رنگ سنگ در زیر انواع نورپردازی یک خاصیت منحصر به فرد است، این اثر به طور معمول در نور خورشید و نور مصنوعی قابل مشاهده می باشد. این گوهر جواهری است که به طور خارق العاده ای قابلیت نشان دادن چند رنگ را دارد. این سنگ رنگ های سبز، زرد، نارنجی و قرمز در خود نمایش می دهد که تغییر پذیری اش به زوایای مختلفی که از آن مشاهده می شود بستگی دارد.
این سنگ به روشی غیر عادی عناصر خاصی از رنگ را جذب می کند. رنگ سبز آن نشات گرفته از ناخالصی عنصر کروم است. کروم همان عنصر موجود در زمرد یعنی نوع سبز بریل گران بها است که باعث رنگ سبز آن می شود. خاصیت تغییر رنگ این سنگ از خاصیت چندرنگی منحصر به فرد آن متفاوت است. به صورت معمول، رنگ آن در زیر نور سبز زمردی و در زیر نور خورشید به رنگ قرمز تمشکی در می آید. همین طور رنگ های زرد و صورتی را نیز نشان می دهد، این پدیده حاصل جذب شدید نور در ناحیه آبی و زرد طیف رنگی است.
این طور نقل شده است که سنگ استخراج شده از معادن سریلانکا (سیلان) با تغییر رنگ خاکی تا قهوه ای شناخته شده است. سنگ استخراج شده از ذخایر زیمبابوه به طور معمول تغییر رنگ بسیار محدودی دارد و معمولا با مقدار اندکی رنگ بنفش یا کمی تیره تر می باشد. انواع این گوهر در تانزانیا به رنگ های روشن تر یافت می شود و تغییر رنگ جالبی دارد. الکساندریت معادن برزیل اشباع تر به نظر می رسد و تغییر رنگ از آبی تا بنفش را نشان می دهد. نوع مطلوب این سنگ، نوع خالص آن و با توانایی تغییر رنگ بالاست. تغییر رنگ از رنگ سبز به قرمز این سنگ جذاب ترین استفاده نوری این سنگ است. این سنگ به طرز چشمگیری اثبات میکند که منبع نور چه میزان در رنگ جواهرات تاثیر گذار می باشد.
خواص الکساندریت برای بدن
۱- برای تقویت دستگاه هاضمه بدن به ویژه هضم غذا و رفع یبوست مفید است.
۲- برای عملکرد طحال، بیضه ها و سیستم عصبی مفید وتاثیر گذار است. همچنین در رفع بیماری های پوستی و جوش های صورت بسیار تاثیر گذار است و حتی توصیه شده است که برشی از این سنگ را ساعاتی در آب قرار داده و پوست های حساس را به وسیله آن آب شست و شو دهند.
۳- خواص الکساندریت : برای درمان سرطان خون و همچنین تنظیم گلبول های قرمز خون اثر بسیار زیادی دارد.
۴- گذاشتن این سنگ در هر روز بر روی چاکراه قلب ناراحتی قلب را از بین برده و از لخته شدن خون جلوگیری می کند.
۵- نقل است که این گوهر کمک بسیار زیادی به درمان اختلالات لوزالمعده و گره های لنفاوی است.
۶- خواص الکساندریت : بافت های عصبی و سلولی را ترمیم می کند.
۷- عملکرد سلول های پروتئینی بدن را تنظیم می کند.
خواص الکساندریت از نظر روحی
۱- با کنترل خشم و نظم بسیار مرتبط می باشد.
۲- اعتقاد عامه مردم بر این است که یکی از مهم ترین خواص الکساندریت و کریزوبریل، تقویت تمرکز و توانایی یادگیری می باشد.
۳- همچنین باعث رفع غم و افسردگی می شود.
۴- عامل از بین بردن نفرت و حسادت و پاکی دل و روح می گردد و انسان را دارای روحی لطیف و شخصیتی بخشنده می کند.
۵- خواص الکساندریت : سنگ های جواهر کریزوبریل سبب آرامش فکری می شود و همچنین عامل بالا رفتن اعتماد به نفس و ایجاد تعادل روحی می باشد.
روش نگهداری سنگ الکساندریت
سنگ و انگشتر الکساندریت و کریزوبریل غالبا با دوام و مناسب برای استفاده ی معمول می باشد. در عین حال، باید دقت کرد که نگهداری از جواهرات از اهمیت بالایی برخوردار است. می توان این سنگ را به سادگی با استفاده از یک صابون نرم و آب با دمای بالا یا هم دما با دمای اتاق پاکسازی کرد. همچنین جواهرات ساخته شده با این گوهر را می توان با استفاده از یک پارچه یا یک مسواک نرم پاک کرد. از استفاده هر نوع مواد شیمیایی قوی یا سفید کننده دوری نمایید و دقت کنید که سنگ را به خوبی شستشو دهید تا ذرات صابون از روی آن پاکسازی شود.
این نگین با این که بسیار با دوام می باشد و می توان آن را با استفاده از پاک کننده ها یا بخار تمیز نمود، اما هنگام استفاده از این روش همه ی جوانب احتیاط را رعایت کنید. همیشه قبل از هر فعالیت سنگین فیزیکی یا کارهای منزل، این جواهرات را در مکانی مناسب بگذارید. به منظور باز کردن جواهرات از قسمت سنگ آن ها را نکشید، زیرا باعث می شود فلز جواهر، سنگ را تضعیف کند و در نهایت باعث جدا شدن نگین خواهد شد. سنگ های الکساندریت از اغلب جواهرات سخت تر اند، یعنی به سادگی می تواند سنگ های با سختی کم تر همانند کوارتز، تورمالین، زرگون و لعل را خراش بدهد. به همبن دلیل، هنگام نگهداری این سنگ و بقیه جواهرآلات سنگی به صورت یک جا، سعی کنید این سنگ ها را در یک پارچه ی محافظ نرم و به طور جداگانه نگه داری کنید.
روش شارژ سنگ: ۱۲ ساعت در نمک خشک درشت دانه تمیز نگه داری شود و تخلیه انرژی منفی از آن انجام شود تا بتوانید از خواص الکساندریت پر انرژی بهره کافی را ببرید.
سنگ های بسیاری در سراسر جهان کشف شده اند که فقط یک سنگ معمولی محسوب نمی شوند بلکه دارای ویژگی ها و خواص منحصر به فردی می باشند که آنها را به سنگ های گران قیمت تبدیل کرده است. سنگ الکساندریت یکی از سنگ های کمیاب و نادر می باشد که در زمره زمرد و جواهرات قرار دارد. این سنگ در منطقه ای از روسیه در سال ۱۸۳۴ کشف شد و دارای ویژگی تغییر رنگ بسیار جذابی می باشد. علاوه بر تغییر رنگ، این سنگ دارای خواص بسیاری می باشد که در این مقاله قصد داریم تا شما را به طور کامل با سنگ های الکساندریت آشنا کنیم.
تاریخچه سنگ الکساندریت
یکی از سنگ های کمیاب که در زمره سنگ های جواهری قرار دارد، سنگ الکساندریت محسوب می شود. این سنگ گران قیمت نوعی کریزوبیل می باشد که در یک گروه معدنی مستقل از گروه بریل طبقه بندی شده است. زمان پیدایش این نوع سنگ به زمان امپراطوری روسیه برمی گردد که این موضوع نام این سنگ را تحت تاثیر نیز قرار داده است و به سنگ تزار روسیه، الکساندر دوم نام گذاری شد. اولین بار یکی از معدنکاران معروف فنلاندی در سال ۱۸۳۴ این سنگ را در معادن زمرد منطقه اورال روسیه کشف کرد که در ابتدا تصور می کرد که زمرد می باشد اما بعدها از آن به عنوان گونه ای کروم دار با قابلیت تغییر رنگ یاد شده است. همچنین در تاریخ، زمان کشف سنگ الکساندریت را با رسیدن تزار آینده به سن قانونی همزمان می دانند و با توجه به تغییر رنگ این سنگ، آن را به عنوان جواهر رسمی تزار امپراطوری روسیه نام نهادند. برخی نیز بر این باورند که نام این سنگ ریشه در نام الکساندر نیکولاویچ دوم که در روز تولد شانزده سالگیش آن را در کنار رودخانه کشف کرد، دارد که بعد از مدتی به عنوان سزار الکساندر دوم نیز معرفی شده است.
بزرگترین سنگهای جواهر برش خورده‌ی الکساندریت ۶۶ قیراط دارد و در حال حاضر در واشنگتن، موسسه‌ی اسمیت سونیان D.C واقع شده است.
الکساندریت‌ها اغلب در اشکال سنتی مانند بیضی شکل، گرد، گلابی، مارکیز و برش‌های گنبدی یافت می‌شوند، اما به اشکال فانتزی مانند قلب و تریلیون نیز برش می‌خورند؛ به طور معمول برش کوژ نمی‌خورند، مگر اینکه دارای خواص صیقلی باشند.
سنگ الکساندریت به شیوه‌ای غیر معمول عناصر خاصی از طیف رنگ را جذب میکند در حقیقت باند جذبی ۵۸NM به الکساندریت این امکان را می‌دهد که در نورروز به رنگ ملایم زمرد، طوسی و آبی مایل به سبز درآمده و زیر نور مصنوعی، قرمز تمشکی یا بنفش مایل به قرمز (یاقوتی رنگ) به نظر برسد.
تغییر رنگ از سبز به قرمز الکساندریت جذاب‌ترین استفاده نوری این سنگ است.
سنگ الکساندریت به طرز چشمگیری ثابت میکند که منبع نور چقدر در رنگ جواهرات تاثیر گذار است.
خواص سری و ماورایی سنگ الکساندریت
- باعث رفع غم و افسردگی می‌شود.
- باعث رفع نفرت و حسادت و پاکی دل و روح می‌شود و شخص را دارای روحی لطیف و طبعی بخشایش گر میکند؛ و بسیاری از مردم اعتقاد دارند که این گوهر نماد شانس و خوشبختی است و باعث بالا رفتن اعتماد به نفس و ایجاد تعادل روحی می‌شود.
- مهر و محبت را زیاد میکند.
شف الکساندریت مصادف شد با تولد شانزده سالگی تزار آینده الکساندردوم و به همین خاطر نام الکساندر را برای این کانی انتخاب کردند که برای مدتی نیز سنگ ملی روسیه بود. الکساندریت در سنگ های گرانیتی پگما تیتی و میکاشیست ها یافت می شود. این کانی جزء کمیاب ترین و با ارزش ترین نوع کریزوبریل محسوب می شود. الکساندریت دارای بالاترین تغییر رنگ در بین جواهرات است. رنگ این گوهر در نور طبیعی روز، سبز است در حالی که در نور مصنوعی، رنگ آن به قهوه ای، قرمز، ارغوانی و بنفش تغییر می کند. البته بهترین نوع الکساندریت دارای تغییر رنگ از سبز زمردی به قرمز مایل به ارغوانی می باشد که بسیار کمیاب هستند و از ارزش بالایی برخوردارند. عامل رنگ دهنده این گوهر حضور عنصر کروم است . الکساندریت بسیار ترد و شکننده است و در مقابل ضربه و فشار آسیب پذیر می باشد و در برابر حرارت نیز تغییر رنگ می دهد. گوهرهایی مانند: گارنت گراسولار، توپاز، تورمالین، اولیوین از لحاظ ظاهری شبیه الکساندریت هستند. از تولید کنندگان بزرگ این کانی می توان به کشورهای برزیل، تانزانیا، هند، سری لانکا، ماداگاسکار، و زیمباموه اشاره کرد. اعتقادات: نماد شانس و خوشبختی است و موجب بالا رفتن اعتماد به نفس به همراه تعادل روحی می شود.
برش و شکل الکساندریت
الکساندریت به ندرت در اندازه های بزرگ یافت می شود. گونه های بیش از ۳ قیراط بسیار کمیاب هستند.
بزرگترین سنگ های جواهر برش خورده ی الکساندریت 66 قیراط دارد و در حال حاضر در واشنگتن، موسسه ی اسمیت سونیانD.C واقع شده است. الکساندریت ها اغلب در اشکال سنتی مانند بیضی شکل، گرد، گلابی، مارکیز و برش های گنبدی یافت می شوند، اما به اشکال فانتزی مانند قلب و تریلیون نیز برش می خورند.
به طور معمول برش کوژ نمی خورند، مگر اینکه دارای خواص صیقلی باشند.
پردازش الکساندریت
سنگ های جواهر الکساندریت معمولا نیاز به پردازش خاصی ندارند، اما نمونه های تقلبی آن نیز یافت می شود. ممکن است سنگهای الکساندریت رنگ شده یا روغن کاری شده باشند، اما همیشه به این صورت نیست.
بسیاری از الکساندریت ها مصنوعی هستند (آزمایشگاهی) و سایر آنها سنگهای طبیعی «شبیه سازی شده» مانند سنگ های تغییر رنگ پذیر لعل، یاقوت کبود یا لعل بدخشان هستند.
بسیاری از سنگ های الکساندریت آزمایشگاهی (مصنوعی) در واقع کوراندوم (یاقوت کبود/یاقوت سرخ) هستند که با نوار و یا برانگیختی کرومیوم و وانادیوم رنگ می گیرند. این روشی گران قیمت برای ساخت الکساندریت مصنوعی است، بنابراین حتی سنگ های آزمایشگاهی نیز پرهزینه خواهند بود. الکساندریت مصنوعی از دهه ی 1960 به بازار عرضه شد.